Jutrzejszy Dzień Ojca jest dobrą okazją, by przypomnieć przypomnieć o tym, że również ojcowie mają możliwość skorzystania z dni wolnych od pracy z tytułu opieki nad nowo narodzonym dzieckiem. Rodzice malucha mogą skorzystać z trzech typów urlopów: macierzyński, rodzicielski i ojcowski. W ubiegłym roku na Warmii i Mazurach ZUS z tytułu korzystania z tych urlopów wypłacił ponad 17 tys. zasiłków macierzyńskich, z czego 5 tys. to świadczenia dla ojców.
Rodzice nowo narodzonego dziecka mogą liczyć na 52 tygodnie wolnego od pracy, na które składają się urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Okres ten może się wydłużyć, jeśli przy porodzie urodzi się więcej niż jedno dziecko lub pracownik łączy urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy u własnego pracodawcy. Długość urlopu macierzyńskiego wynosi 20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie. Zasada ta dotyczy także opiekunów, którzy przyjmują dziecko na wychowanie.
Jak wynika ze statystyk ZUS, to jednak matki najczęściej korzystają z tego świadczenia. Popularność tego świadczenia wśród pań wynika poniekąd z tego, że pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad niemowlakiem. Jeśli po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego mama dziecka będzie chciała wrócić do pracy, to dzieckiem może zaopiekować się tata. Z takiej możliwości na Warmii i Mazurach skorzystało tylko 223 ojców.
– Ojcu dziecka przysługuje również zasiłek macierzyński w przypadku śmierci matki dziecka, porzucenia przez nią dziecka lub gdy matka dziecka legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym – mówi Anna Ilukiewicz, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie warmińsko-mazurskim.
Po urlopie macierzyńskim rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni, a w przypadku urodzenia co najmniej dwójki dzieci – do 34. Urlop ten przysługuje również w przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie.
– Urlop rodzicielski może być wykorzystany jednorazowo lub w częściach, nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Urlop może zostać udzielony w nie więcej niż 4 częściach, stanowiących wielokrotność tygodnia, przypadających bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, lub po poprzedniej części urlopu rodzicielskiego. Ten urlop oboje rodzice mogą wykorzystać wspólnie lub podzielić między siebie – ważne aby w sumie nie przekroczyli limitu 32 lub 34 tygodni. W 2020 r. z urlopu rodzicielskiego (zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego) w woj. warmińsko-mazurskim skorzystało tylko 81 mężczyzn – dodaje Anna Ilukiewicz.
Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, ojcu dziecka przysługuje urlop ojcowski ustalony przepisami Kodeksu pracy. Ubezpieczony tata ma prawo do urlopu ojcowskiego przez 2 tygodnie. Należy pamiętać o tym, że z urlopu ojcowskiego można skorzystać do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia, maksymalnie w dwóch częściach po tydzień każda. W tym samym czasie matka dziecka może przebywać na urlopie macierzyńskim, a ojciec dziecka na urlopie ojcowskim.
– Trzeba przyznać, że z tego uprawnienia, tatusiowe chętnie korzystają – mówi Ilukiewicz. – W ubiegłym roku w naszym w województwie skorzystało z niego 4651 ojców.
